2018 հոկտեմբերի 23-ին «Գործընկերություն հանուն բաց հասարակության» նախաձեռնության «Նոր Հայաստան. բարեփոխումների օրակարգը արդարադատության և արդյունավետ կառավարման ոլորտներում» խորագրով հանրային քննարկումների շարքի շրջանակում տեղի ունեցավ «Ռազմավարական դատավարության դերն արդարադատության համակարգում» խորագրով քննարկում:
Քննարկմանը ներկայացվեց նաև Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակի ռազմավարական գործերի երկրորդ վերլուծությունը: Այն ՀՔԱ Վանաձորի գրասենյակի պատվերով իրականացրել է իրավաբան-փորձագետ Արա Ղազարյանը:
Առաջին հետազոտությունն իրականացվել է 2011թ.-ին:
Քննարկմանը մասնակցում էին նաև ՀՀ արդարադատության նախարարի պաշտոնակատար Արտակ Զեյնալյանը և ՀՀ Մարդու իրավունքների պաշտպանի աշխատակազմի քրեական արդարադատության ոլորտում և զինված ուժերում մարդու իրավունքների պաշտպանության դեպարտամենտի ղեկավար Արտյոմ Սեդրակյանը:
Ա. Զեյնալյանն իր խոսքում կարևորեց ռազմավարական դատավարությունների դերը, դրանց ունեցած ազդեցությունը իրավունքի զարգացման գործընթացում և դատական պրակտիկայի վրա: Նախարարի պաշտոնակատարը ողջունեց ինչպես ռազմավարական դատավարությունների իրականացումը, այնպես էլ դրանց վերաբերյալ նման քննարկումների կազմակերպումը:
ՀՀ ՄԻՊ աշխատակազմի ներկայացուցիչը, խոսելով ռազմավարական դատարավորությունների դերի մասին, նշեց, որ հաճախ, հատկապես պետական մարմիններում, ռազմավարությունը կարծես երկրորդ պլան է մղվում, փորձում են առօրյա խնդիրները լուծել:
«Ռազմավարական դատավարության բուն իմաստը երկարաժամկետ փոփոխության հասնելն է. երբ որ մենք գործը նախաձեռնում ենք, ոչ թե նպատակ ենք հետապնդում կոնկրետ գործի արդյունքում ինչ-որ խնդիր լուծելու, այլ դրա արդյունքում ստանալու այնպիսի իրավական գնահատականներ կամ իրավական դիրքորոշումներ, որոնց հիման վրա պետք է հասնել օրենսդրության և պրակտիկայի փոփոխության». իր խոսքում նշեց ՀՔԱ Վանաձորի գրասենյակի նախագահ Արթուր Սաքունցը:
Նա անդրադարձավ նաև առանձին նախադեպային նշանակության գործերի ու դրանց ունեցած ազդեցությանը, օրենսդրության ու պրակտիկայի խնդիրներին:
Իրավաբան-փորձագետ Արա Ղազարյանն էլ ներկայացրեց դատական գործերի ռազմավարական նշանակությունը՝ ՀՔԱ Վանաձորի գրասենյակի 37 դատական գործերի վերլուծության հիման վրա: Նա շեշտեց, որ վերլուծության նպատակը ոչ թե դատավարության բարենպաստ ելքը, այլ օրենսդրության, պրակտիկայի և ամենակարևորը՝ իրավագիտակցության վրա ունեցած ազդեցությունը գնահատելն է եղել:
Ռազմավարական դատավարությունների իրենց փորձով կիսվեցին նաև փաստաբան Կարեն Թումանյանն ու «Իրավունքների պաշտպանություն առանց սահմանների» կազմակերպության փորձագետ, փաստաբան Արաքս Մելքոնյանը:
ՀՔԱ Վանաձորի գրասենյակի ռազմավարական գործերի վերլուծությունը ներառում է Կազմակերպության՝ 2011-2017թթ. 37 դատական գործեր: Դրանք դասակարգվել են՝ ըստ հիմնարար իրավունքների և ըստ ունեցած ռազմավարական նշանակության: Ռազմավարական նշանակությունը գնահատելիս հաշվի են առնվել մի շարք գործոններ, այդ թվում՝ իրավունքի վերաբերյալ էական հարցի արծարծումը, հանրային հետաքրքրությունը գործի նկատմամբ և դատական պրակտիկայի վրա ունեցած ազդեցությունը:
Բացի վերլուծությունից՝ հետազոտությունը ներառում է նաև քննարկված բոլոր գործերի նկարագրությունները:
Քննարկման տեսանյութը և այլ լուսանկարներ:
Տես նաև՝ Նախադեպային իրավունքն արդարադատության իրականացման գործընթացում
On October 23, 2018, initiated by ‘Partnership for open society’, a discussion titled ‘The role of strategic litigation in justice system’ was carried out within the framework of public discussions titled ‘New Armenia: justice and good governance reform agenda’.
The second analysis of the strategic cases of the Helsinki Citizens’ Assembly Vanadzor was also presented at the discussion. It was carried out by lawyer-expert Ara Ghazaryan by the order of HCA Vanadzor.
The first research was conducted in 2011.
The RA acting Minister of Justice Artak Zeynalyan and Artyom Sedrakyan – head of Criminal Procedure and Military Personnel Rights Protection Department at Human Rights Defender’s Office of the Republic of Armenia- also took part in the discussion.
A. Zeynalyan highlighted the role of strategic litigation , its influence on the development of rights and on judicial practice. The acting minister welcomed both the implementation of strategic litigation and the organization of such discussions about them.
Touching upon the role of strategic litigation, the representative of the RA Human Rights Defender mentioned that often, especially in governmental bodies, the strategy is pushed to the background and they try to solve the daily problems.
‘The essence of strategic litigation is to achieve a long-term change, that is to say, when we initiate a case, we do not aim at solving a particular problem as a result of the case, but rather we strive to obtain such legal assessments or legal positions on the basis of which legislative or practice change should be achieved’, mentioned HCA Vanadzor president Artur Sakunts.
He also touched upon certain cases of case-law importance and their impact on legislation and practice issues.
Lawyer-expert Ara Ghazaryan presented the strategic importance of court cases based on the analysis of 37 court cases of HCA Vanadzor. He emphasized that the aim of the analysis is not the favourable outcome of the proceedings, but rather the evaluation of the impact on legislation, practice and most importantly, legal consciousness.
Lawyer Karen Tumanyan and lawyer Araks Melkonyan – expert of ‘Protection of rights without borders’ organization – also shared their experience of strategic litigation.
Analysis of HCA Vanadzor strategic cases includes Organization’s 37 court cases of 2011-2017 time period. They were classified in accordance with fundamental rights and strategic importance. When evaluating strategic importance, a number of factors were taken into consideration, including raising an essential issue of law, public interest in the case and the impact it has on court practice.
Besides the analysis, the research also includes description of all the discussed cases.
Discussion video and other photos.
[:]
