Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակ

Չնայած հաշմանդամությունը ծագում է առողջական խնդիրներից, այն դրսևորվում է շրջակա միջավայրի, նաև հասարակության վերաբերմունքի հետ փոխհարաբերության արդյունքում, երբ խոչընդոտվում է մյուսների հետ հավասար հիմունքներով հասարակական կյանքին լիարժեք ու արդյունավետ մասնակցությունը:

Հաշմանդամություն ունեցող անձանց իրավունքների մասին ՄԱԿ-ի կոնվենցիայով և «Հաշմանդամություն ունեցող անձանց իրավունքների մասին» ՀՀ օրենքով՝ Հայաստանի Հանրապետությունը ստանձնել է մի շարք պարտավորություններ, որոնք վերաբերում են շենքերի, շինությունների համընդհանուր դիզայնի, հանրային տրանսպորտի մատչելիության ապահովմանը, ներառական կրթությանը, ապաինստիտուցիոնալացմանը, զբաղվածության ապահովմանը, անձնական օգնականի ինստիտուտի ներդրմանը և խելամիտ հարմարեցումներին։ Պետությունը հանձն է առնում ապահովելու ընդհանուր մատչելիությունից մինչև կոնկրետ անձի իրավունքների ապահովման համար խելամիտ հարմարեցումների տրամադրումը: Այս հանձնառությունը կյանքի կոչելու նպատակով պետությունը ներդրել է խրախուսանքի և պատասխանատվության համակարգ։

Խելամիտ հարմարեցման օրինակներ են․

• Իրեր բարձրացնելու, իրերին հասնելու, իրերը հրելու և քաշելու տեխնոլոգիաների կիրառում կամ իրերի դասավորում այնպես, որ դրանց համար պահանջվի նվազագույն ֆիզիկական ջանք

• Աշխատանքի վերակազմակերպման միջոցով որոշակի պարտականությունների վերաբաշխում աշխատողների միջև 

• Պարբերական հանգստի դադարների հնարավորություն՝ տեղից վեր կենալու և շարժվելու համար

• Ընդմիջման փոփոխված գրաֆիկ՝ անհրաժեշտության դեպքում ոտքերի համար ձգման վարժություններ անելու համար

• Հիշեցնող ծրագրերի օգտագործում՝ տեղից վեր կենալու և շարժվելու համար

• Շարժական (և՛ կանգնած, և՛ նստած աշխատելու համար) աշխատասեղանի առկայություն

• Էրգոնոմիկ, կարգավորվող գրասենյակային աթոռ

• Սանհանգույցում կամ միջանցքներում հավելյալ բռնակների տեղադրում

• Տնից աշխատելու հնարավորություն, որի դեպքում աշխատողը կարող է պառկել, շարժվել ազատորեն։

Ավելին խելամիտ հարմարեցումների մասին ԱՅՍՏԵՂ։