Helsinki Citizens’ Assembly-Vanadzor

Sorry, this entry is only available in Armenian. For the sake of viewer convenience, the content is shown below in the alternative language. You may click the link to switch the active language.

2025 թվականի մարտի 25-ին իրավական ակտերի նախագծերի հրապարակման միասնական կայքում հանրային քննարկման դրվեց «Ռազմական գործողությունների հետևանքով ստեղծված պայմաններում և հանգամանքներում անհայտ կորած անձանց մասին» ՀՀ օրենքի նախագիծը։ Սա կարևոր առաջընթաց է, որը վկայում է` Հելսինկայն քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակի շուրջ 20 տարի տևած ջատագովության արդյունքում հնարավոր եղավ հասնել անհայտ կորած անձանց և նրանց ընտանիքների իրավունքները և օրինական շահերը երաշխավորող առանձին համապարփակ Օրենքի նախագծի ընդունման քաղաքական որոշմանը։ 

Հիշեցնենք, որ ՀՔԱ Վանաձորի գրասենյակը 2007 թ. նախաձեռնեց «Անհայտ կորածի մասին» ՀՀ օրենքի նախագծի մշակման աշխատանքները պետական կառույցների հետ համատեղ` հաշվի առնելով  հակամարտության սրման մշտական վտանգը և դեռևս ղարաբաղյան առաջին պատերազմից հետո Հայաստանի Հանրապետությունում և Լեռնային Ղարաբաղում հարյուրավոր անհայտ կորած անձանց իրավունքների խախտումը, նրանց ընտանիքների՝ անհայտ կորած անձանց ճակատագիրն իմանալու իրավունքի խախտումը, ինչպես նաև բազմաթիվ այլ իրավական, սոցիալական, ֆինանսական, հոգեբանական և այլ խնդիրների համակողմանի լուծման հրատապությունը: Օրենքի նախագծի մշակման հիմք հանդիսացավ  ՀՔԱ Վանաձորի գրասենյակի կողմից ներկայացված Օրենքի նախագիծը և Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի անհայտ կորածների մասին մոդելային օրենքը:  

Չնայած մարտական գործողությունների վերսկսման բացահայտ  վտանգին ու, Նախագծի դեռևս 2011թ․-ին պատրաստ լինելուն, տարիներ շարունակ այն չէր ընդգրկվում ՀՀ ԱԺ օրակարգում՝  պետական մարմինների կողմից շարունակաբար համարվելով «ոչ հրատապ» և «ոչ նպատակահարմար»։ Սույն փաստը խիստ մտահոգիչ է, քանի որ անհայտ կորածների և նրանց ընտանիքների խախտված բազմաթիվ իրավունքների և մի շարք ոլորտներում չկարգավորված իրավահարաբերությունների պայմաններում Օրենքի ընդունումը պետք է լիներ առաջնահերթություն ՀՀ կառավարության համար, այլ ոչ թե արհեստականորեն ձգձգվող հարց։ 

Թեև 2025 թ․-ին պաշտոնապես հրապարակված և հանրային քննարկման ներկայացված Օրենքի նախագիծը ողջունելի առաջընթաց է, ՀՔԱ Վանաձորի գրասենյակն արձանագրել է մի շարք լուրջ խնդիրներ, որոնք կարող են էականորեն ազդել անհայտ կորած անձանց և նրան ընտանիքների իրավունքների արդյունավետ իրացման և պաշտպանության վրա։ Արձանագրված խնդիրները և դրանց վերաբերյալ առաջարկությունները ԱՅՍՏԵՂ։