Helsinki Citizens’ Assembly-Vanadzor

Sorry, this entry is only available in Armenian. For the sake of viewer convenience, the content is shown below in the alternative language. You may click the link to switch the active language.

Փետրվարի 26-ին կոռուպցիայի դեմ պայքարի թեմայով խորհրդակցության ժամանակ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ իրավապահ համակարգի ամենավերին օղակներում եղել են դավաճաններ, որոնք կոռուպցիայի դեմ հայտարարված պայքարի ծխածածկույթի տակ առաջնորդվել են այլ հաշվարկներով և այլ հանձնարարություններով: Վարչապետը նաև չի բացառել, որ հիմա էլ իրավապահ համակարգում կլինեն դավաճաններ: Այդ հայտարարությանը հաջորդեց ԱԱԾ պաշտոնյաներից մեկին առաջադրված մեղադրանքը: Թեմայի շուրջ ԳԱԼԱ-ն զրուցել է ՀՔԱՎ նախագահ, իրավապաշտպան Արթուր Սաքունցի հետ:

-Պարոն Սաքունց, օրեր առաջ վարչապետը հայտարարեց, որ իրավապահ համակարգի ամենավերին օղակներում եղել են դավաճաններ, նաև չբացառեց, որ հիմա էլ համակարգում կան այդպիսի անձինք: Ձեր կարծիքով՝ ինչի՞ն էր միտված այդ հայտարարությունը:

-Վարչապետն իր հայտարարությամբ արձանագրում է իրավապահ մարմիններում գոյություն ունեցող համակարգային խնդիրները. դա ի սկզբանե ակնառու է եղել, և դա անվիճելի փաստ է, որը բոլորիս է հայտնի: Միշտ նման միջադեպեր եղել են վերին օղակներում՝ քննչական մարմինների հետ կապված, ԱԱԾ նախկին պետ Արթուր Վանեցյանի, ոստիկանապետ Վալերիյ Օսիպյանի, և վարչապետն ամեն անգամ պիտի «ստիպված» արձանագրի, բայց համաձայն չեմ, որ միայն առանձին որակումների մակարդակում սահմանափակվեց: Վարչապետը կարծում եմ, որ պետք է հրաժարվեր առանձին պիտակավորելուց: Արձանագրելով համակարգի առկա խնդիրների առկայությունը՝ պիտի իրականացվեր արմատական, համակարգային և բովանդակային փոփոխություններ: Համակարգը կարիք ունի անընդհատ բարեփոխվելու: Որպեսզի համակարգային խնդիրները կանխվեն, հետագայում նաև բացառվեն, անհրաժեշտ է պառլամենտական վերահսկողություն, որպեսզի ապահովվի համակարգի թափանցիկ և հաշվետու գործունեությունը: Դրա շնորհիվ կներդրվեն բարեվարքություն ապահովող մեխանիզմներ:

Քանի դեռ համակարգում այն կադրերն են, որոնք գործել են նախկին ավտորիտար կառավարման և պետությունը զավթած կամ զավթմանը մասնակցած համակարգերում, միշտ էլ առնչվելու ենք այս խնդրին: Այսինքն՝ ոչ թե պետք է միայն արձագանքել կամ փաստի վերաբերյալ վերաբերմունք արտահայտել, այլ իրապես, խորքային, արմատական փոփոխություններ են պետք: Համակարգը չի համապատասխանում ժողովրդավարական և իրավական պետության պահանջներին, և համակարգային լուծումներ չտալու պարագայում բավարարվել միայն որակումներով՝ դա համարժեք մոտեցում չեմ համարում:

Խնդիրն այն է, որ իրավապահ համակարգում շարունակում են աշխատել այն կադրերը, որոնք նախկին ռեժիմի ներքո են գործել, իսկ թե ովքեր են վարչապետի հայտարարած դավաճանները, և թե ինչու են նրանք համակարգի վերին օղակներում զբաղեցնում բարձր պաշտոններ, այս հարցերը կառավարության մակարդակով են պատասխաններ պահանջում:

-Եթե դե ֆակտո կա նման փաստ, ինչո՞ւ չեն մաքրվում շարքերը, ինչո՞ւ հակաօրինական գործունեություն ծավալող անձանց նկատմամբ քրեական հետապնդում չի սկսվում, չեն առաջադրվում մեղադրանքներ:

— Ամբողջ խնդիրը կայանում է նրանում, որ պաշտոնանկությունների ձևով, թե քրեական հետապնդումների ձևով այդ ճանապարհը չի հանգեցնելու համակարգի փոփոխությանը, ընդհակառակը, կնպաստի պատժողական մոտեցումների, ինչը արդյունավետ չէ: Պետք է գործել ժողովրդավարական և իրավական արժեքների հիման վրա և դրա համար պետք է ներգրավվեն այդ մոտեցումները, արժեքները կրող մարդիկ, այլապես որակումներով, պիտակավորումներով, քրեական հետապնդումներով արդյունքի չենք հասնի, իսկ պաշտոնանկությունը պետք է լինի ամենավերջին գործիքը, որը կառավարման գործիք է:

-Ինչպե՞ս եք գնահատում ԱԱԾ պաշտոնյային առաջադրված մեղադրանքը՝ կապված Սուրեն Պապիկյանի վերաբերյալ տեղեկություն հրապարակելու հայտնի պատմության հետ: Այս բացահայտումն ինչքանո՞վ կապ ունի օրեր առաջ վարչապետի արած հայտարարության հետ:

-Ես չեմ կարող որևիցե կապի մասին գաղափար կազմել կամ կարծիք հայտնել: Խնդիրը կայանում է նրանում, որ արդյոք միայն այդ պաշտոնյան է նման գործողություն կատարել, երբ մենք ասում ենք լյուստրացիա-վեթթինգ, ապա մենք բոլորս կտեսնենք, որ այդ մոտեցումը, գործելակերպը համակարգային բնույթ է ունեցել: Այսինքն, հարցը չպետք է վերաբերի միայն գործող նախարարին: Բառացիորեն մի քանի ամիս առաջ իմ նկատմամբ էր նույն մոտեցումը ԱԱԾ-ի կողմից, բայց որևիցե մեկն արձագանք չտվեց, կարծես թե դա ընդամենը էմոցիոնալ պոռթկում էր ԱԱԾ-ի կողմից, և չտեսան ենթատեքստ: Մենք չպետք է հարցերին մոտենանք անձնական կամ քաղաքական նպատակահարմարությունից ելնելով, և չպետք է սպասել, որ առնչվեն այդ խնդրին, նոր ահազանգ հնչեցնել: Մանավանդ, երբ իրենք իրենց կենսագրությամբ առնչվում են խնդրին, այդ նույն համակարգերի կողմից, և եթե մտածում են, որ իրենց կարգավիճակի փոփոխությունը հանգեցնելու է վերաբերմունքի փոփոխության, ապա չարաչար սխալվում են, որովհետև համակարգերը մնում են նույնը:

-Ընդհանրապես ուժային կառույցները շարունակում են անվստահելի մնալ հանրության համար՝ որոշ դեպքերում անվճռական գործելու, որոշ դեպքերում էլ՝ հակառակը՝ ոչ համաչափ ուժ կիրառելու պատճառով: Հնարավոր չէ՞ բարեփոխել նաև այս համակարգը:

-Այս պարագայում իրենք մեղավոր չեն, իրենք շարունակում են գտնվել այն համակարգի շրջանակում, որը ձևավորվել է տասնյակ տարիներով: Իրավիճակը փոխվել է, միջավայրը փոխվել է, բայց համակարգը նույնն է մնացել, դրանով է պայմանավորված անվստահությունը: Այդ համակարգերը խեղճանում են, և անհրաժեշտ է դուրս բերել տրամաբանական փակուղուց, որում իրենք գտնվում են: Համակարգը հնարավոր է բարեփոխել միայն բարեվարքության, վեթթինգի, պառլամենտական արդյունավետ վերահսկողության ճանապարհով:

Հիշեցնենք, որ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարար Սուրեն Պապիկյանի անձնական տվյալների հրապարակման գործով մեղադրանք էր առաջադրվել ԱԱԾ պաշտոնյայի՝ ստորաբաժանման պետի: Նրան մեղադրանք է առաջադրվել քրեական օրենսգրի 308-րդ հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված հանցավոր արարք կատարելու՝ պաշտոնեական լիազորությունները չարաշահելու համար:

galatv.am