Helsinki Citizens’ Assembly-Vanadzor

Sorry, this entry is only available in Armenian. For the sake of viewer convenience, the content is shown below in the alternative language. You may click the link to switch the active language.

Մեր զրուցակիցն է Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակի ղեկավար Արթուր Սաքունցը

Ինչպե՞ս եք գնահատում վարչապետի և արդարադատության նախարարի հանդիպումը, որտեղ նշվեց, որ համատարած վեթինգը խնդիրներ կարող է ստեղծել, նաև հակասության մեջ է գործող Սահմանադրության հետ: Որքանո՞վ էին հիմնավոր Բադասյանի փաստարկները:

Այն, ինչ երեկ ներկայացվեց, դա գոյություն ունեցող դատական համակարգի շարունակությունն է՝ ինչ-որ կոսմետիկ փոփոխություններով, որոնք որևէ բովանդակային ազդեցություն չեն ունենալու:

Իշխանությունն ասում է, որ այս փուլում անհնար էր իրականացնել վեթինգ, որովհետև կձախողվեր:

Բոլորովին համաձայն չեմ այդ տեսակետի հետ, որովհետև պահը հասունացել էր վաղուց, և դրա հետևանքով էր, որ տեղի ունեցավ թավշյա հեղափոխությունը: Եվ հեղափոխությունից հետո էլ իշխանությունը բազմաթիվ անգամ ամենաբարձր մակարդակով հրապարակավ արտահայտել է դատական իշխանությունում արմատական փոփոխություններ կատարելու մասին: Եթե հիմա նոր փորձում են արձանագրել, որ իբր չի հասունացել այդ պահը, ես դա չեմ հասկանում: Դա հակասում է նախորդ ժամանակահատվածում հնչեցված գնահատականներին: Ես գտնում եմ, որ չեն արվել պատշաճ գործողություններ անցումային վեթինգ իրականացնելու, արմատական ու համակարգային փոփոխություններ իրականացնելու համար, որի տրամաբանության մեջ պետք է ընդգրկվեին նաև սահմանադրական փոփոխությունները, որոնք կփոխվեին այն նորմերը, որոնք վկայակոչելով արդարադատության նախարարն ասում է, որ խոչնդոտում են վեթինգի իրականացմանը: Իրենք ժամանակ ունեին թե անցումային վեթինգը մշակելու, թե օրենսդրական գործիքները մշակելու, նաև սահմանադրական փոփոխությունները կատարելու համար: Ես հիշեցնեմ, որ ՍԴ դատավորների ժամկետը փոխելու համար հանրաքվե կազմակերպեցին, իսկ ո՞նց եղավ, որ վեթինգի համար չէին կազմակերպում: Կամ չեն հասկանում, թե որն է անցումային վեթինգի նշանակությունը, կամ չեն գիտակցում կարևորությունը, որ առանց դրա որևէ փոփոխություն, բարեփոխում անարդյունավետ է լինելու: Բայց խնդիրն այն է, որ դրա վերաբերյալ բազմիցս առաջարկություններ են եղել, տարբեր միջազգային հեղինակավոր կազմակերպությունների ներկայացուցիչների հետ հանդիպումներ են եղել, քննարկվել է այդ ամենը:

Դատական համակարգում ձախողման ողջ պատասխանատվությունը կրում է իշխանությունը, որը մոռանում է, որ թավշյա հեղափոխության բուն պատճառը արդարադատության դեֆիցիտն էր, արդարադատության իսպառ բացակայությունը: Ո՞նց են պատկերացնում արդարադատության իսպառ բացակայության պայմաններում ինչ-որ բարեփոխումներ անելը, աշխատավարձերի բարձրացմամբ կամ 2017-ից հետո ընկած ժամանակահատվածի համար բարեվարքության ստուգմամբ ինչ-որ արդյունքների հասնելը: Ես դժվար եմ դա պատկերացնում, եթե իրենք պատկերացնում են և լռում են, բոլոր դեպքերում դա այն մոտեցումը չէր, որը մենք ակնկալում էինք իշխանություններից:

Ձեր կարծիքով ո՞րն է այս նահանջի պատճառը:

Չհասկանալն ու չգիտակցելը:

Կա տեսակետ, որ վեթինգ իրականացնելու հարցում կա միջազգային ճնշում, այսինքն միջազգային որոշ կազմակերպություններ այդ հարցում վտանգներ են տեսնում:

Չկա այդպիսի բան: Միջազգային հանրությունը լավ հասկանում է, թե Հայաստանն ինչ վիճակում է գտնվում, և միջազգային հանրությունը սպասում էր գրագետ աշխատանք, այդ թվում սահմանադրական փոփոխություններ, որը կապահովեր ժողովրդավարական, իրավական պետության վերականգնման սահմանադրական երաշխիքները:

Եթե վեթինգ չի իրականացվում, դատական համակարգի բարեփոխումները ձախողվելո՞ւ են:

Համարեք արդեն ձախողված: Եթե վեթինգ չեն անում, նշանակում է այն լրիվ ձախողված է իր բոլոր ծրագրերով: Թե հակակոռուպցիոն կոմիտեն, թե ոստիկանական համակարգի բարեփոխումները, դրանք ունենալու են խիստ սահմանափակ արդյունավետություն, որովհետև հիմնաքարը իշխանության ճյուղերից մեկի՝ դատական  իշխանության որակական և բովանդակային փոփոխությունն է, նրա նկատմամբ հանրային վստահության աստիճանն այդպես էլ կմնա ցածր վիճակում: Խիստ ցածր հանրային վստահության պայմաններում մենք չենք կարող որևէ փոփոխություն ակնկալել: Ավելին, փոփոխության բուն հիմքը հենց դա է՝ հանրային վստահության բարձրացումը դատական իշխանության նկատմամբ: Ես առիթ եղել է, ասել եմ, որ եթե դու դատական իշխանության նկատմամբ հանրային վստահությունը բարձրացնելու ուղղությամբ քայլեր չանես, ապա ժամանակի ընթացքում կորցնելու ես նաև գործադիր և օրենսդիր իշխանության նկատմամբ հանրային վստահությունը: Սա աքսիոմա է:

Սա հեղափոխությունից նահա՞նջն է:

Գործող իշխանությունը հեղափոխության օրակարգը չկարողացավ իրականացնել, ձախողեց: Իշխանությունը պետք է խելքը գլուխը հավաքի:

lragir.am