Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակ

2020 թվականի հունիսի 2-ին ՀՔԱՎ գրասենյակը գրությամբ դիմել էր ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարար Զարուհի Բաթոյանին: Գրության բովանդակությունը վերաբերում էր կենսաթոշակային տարիքի հասած քաղաքացու մտահոգությանը: 

Մայիսի 26-ին ՀՔԱՎ գրասենյակ դիմած Ն.Ղ.-ը տեղեկացրել էր, որ արտագնա աշխատանքի է մեկնել Ռուսաստանի Դաշնություն Հայաստանում աշխատանք չգտնելու պատճառով։ 2020 թ. փետրվարին լրացել է կենսաթոշակի տարիքը: Հայաստանում կենսաթոշակի անցնելու նպատակով որոշել է ետ վերադառնալ: Պայմանավորված կորոնավիրուսային վարակի տարածման իրավիճակով՝ Ն. Ղ.-ը չի կարողանում վերադառնալ։ 

ՀՔԱՎ գրասենյակին ուղղված դիմումի մեջ նա մտավախություն էր հայտնել, որ սահմանված ժամկետները չպահպանելու պարագայում, իրեն թոշակ կնշանակվի ոչ թե կենսաթոշակային տարիքը լրանալու, այլ թոշակի դիմելու օրից: Արդյունքում, ոչ իր պատճառով ստեղծված իրավիճակում, կարող է զրկվել օրենքով նախատեսված ժամկետներում կենսաթոշակի իր իրավունքն իրացնելու հնարավորությունից և կկորցնի հասանելիք թոշակի գումարը։

Գրասենյակը, սոցապ նախարարին ուղղված գրության մեջ որոշակի պարզաբանումներ էր խնդրել` ի պատասխան քաղաքացու խնդրին: 

Մեջբերելով «Պետական կենսաթոշակների մասին» ՀՀ օրենքի մի շարք հոդվածներ,  ներկայացվել էին օրենքից  բխող բոլոր այն իրավիճակները, որոնք վերաբերում են քաղաքացու  բարձրացրած խնդրին: 

Ստացվում է, որ արտակարգ իրավիճակի ու փակ սահմանների պատճառով, կենսաթոշակի իրավունք տվող տարիքը լրանալու օրից 3 ամսվա ընթացքում դիմում չներկայացնելը քաղաքացուն կզրկի  այդ ամիսների համար նախատեսված կենսաթոշակից։

Ելնելով իրավիճակից՝ ՀՔԱՎ գրասենյակը խնդրել էր նախարարին ձեռնարկել միջոցներ՝ ապահովելու Հայաստանից դուրս գտնվող և համավարակով պայմանավորված հայրենիք վերադառնալ չկարողացող անձանց կենսաթոշակի իրավունքի պատշաճ իրացումը՝ հարգելի համարելով օրենքով նախատեսված ժամկետների բացթողումը: 

Պատասխան գրությամբ սոցապնախարարությունը ներկայացրել էր այդ առթիվ նախարարի  2020 թ. մարտի  25-ի հանձնարարականը՝  համաձայն պարետատան ցուցումների: 

Այն դեպքերում, երբ «Պետական կենսաթոշակների մասին» օրենքի 34-րդ հոդվածով նախատեսված եռամսյա կամ վեցամսյա ժամկետները լրանում են 2020 թվականի մարտ, ապրիլ կամ մայիս ամիսներին, բայց կենսաթոշակի նշանակման դիմումը ներկայացվում է մինչև 2020 թվականի հունիսի 25-ը, այն դիտարկվում է օրենքով նախատեսված ժամկետում ներկայացված:

Ելնելով սրանից, եթե քաղաքացին կենսաթոշակ նշանակելու համար դիմում ներկայացնի մինչև 2020 թվականի հունիսի 25-ը, նրան կենսաթոշակ կնշանակվի կենսաթոշակային իրավունքի ձեռքբերման օրվանից։

Նախարարությունը միաժամանակ տեղեկացրել էր, որ քննարկման փուլում է կենսաթոշակի նշանակման դիմումները ներկայացնելու ժամկետը կրկին երկարացնելու հարցը: