Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակ

ՀՀ Վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանը 2019թ․ հուլիսի 19-ին բավարարել է 2018 թ․ ապրիլին ավտոերթի մասնակցելուց հետո քրեական հետապնդման ենթարկված Մ. Մելքոնյանի ներկայացուցիչ, ՀՔԱ Վանաձորի գրասենյակի փաստաբան Արայիկ Զալյանի բողոքը և առաջին ատյանի դատարանին պարտավորեցրել վարույթ ընդունել նրա՝ բարոյական վնասի փոխհատուցման պահանջով հայցը։

Ի թիվս 2018թ․ ապրիլյան քաղաքացիական անհնազանդության, ոչ բռնի, խաղաղ ցույցերի ընթացքում ոստիկանների գործողություններից տուժած 8 քաղաքացիների՝ Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակը ստանձնել է նաև Մ. Մելքոնյանի իրավունքների պաշտպանությունը։

2018թ․ ապրիլի 21-ին ավտոերթի մասնակցելուց հետո նրան քաղաքացիական հագուստով 4 անձինք, առանց պետհամարանիշի ավտոմեքենայի,  տարել են Ոստիկանության Կենտրոնական բաժին և այնտեղ պահել 7,5 ժամ։ Մ․ Մելքոնյանին մեղադրանք է առաջադրվել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 258-րդ հոդվածի 1-ին մասով, քրեական հետապնդումը դադարեցվել է միայն Սերժ Սարգսյանի հրաժարականից հետո։ Մինչ քրեական հետապնդումը դադարեցնելը՝ Մ․ Մելքոնյանը եղել է մեղադրյալի կարգավիճակում՝ վախի, տագնապի ու անորոշության մեջ։

 2018թ․ նոյեմբերի 1-ին ՀՔԱ Վանաձորի գրասենյակի փաստաբան Արայիկ Զալյանը  բարոյական վնասի փոխհատուցման հայց է ներկայացրել դատարան՝ ազատության և անձնական անձեռնմխելիության իրավունքի խախտման հիմքով,  և ՀՀ ոստիկանությունից պահանջել է 1․ 112․260 ՀՀ դրամ փոխհատուցում։ Սակայն Երևան քաղաքի ընդհանուր իրավասության դատարանը 2 անգամ վերադարձրել է հայցադիմումը։ Երկրորդ անգամ հայցադիմումը վերադարձրել է 2019թ․ հունվարի 15-ին՝ պատճառաբանելով, թե դիմումը ընդդատյա է ոչ թե ընդհանուր իրավասության դատարանին, այլ՝ վարչական դատարանին։

Երկրորդ անգամ հայցադիմումը վերադարձնելուց հետո Արայիկ Զալյանը վերաքննիչ բողոք է ներկայացրել և պահանջել վերացնել այդ որոշումը։ Նա նշել է, որ ընդհանուր իրավասության դատարանը խախտել է Մ․ Մելքոնյանի անձնական ազատության իրավունքը, սխալ է մեկնաբանել ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի դրույթները։ Այս դեպքում խոսքը վերաբերում է ոչ թե ոստիկանների գործողությունների իրավաչափության վիճարկմանը, այլ դրանց հետևանքով կրած վնասի փոխհատուցմանը, որը պետք է քննվի քաղաքացիական դատավարության կարգով։ 

ՀՀ Վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանը 2019 թ․ հուլիսի 19-ի որոշմամբ վերաքննիչ բողոքը հիմնավոր է համարել և արձանագրել է․ «Տվյալ դեպքում Վերաքննիչ դատարանը գտնում է, որ քրեական հետապնդում իրականացնող մարմնի կողմից կատարվող գործողության հետևանքով Մանուշակ Մելքոնյանին պատճառված ենթադրյալ ոչ նյութական վնասի հատուցումը նախատեսված է հենց քաղաքացիական օրենսգրքով, հետևաբար այդպիսի պահանջը ենթակա է քննության քաղաքացիական գործեր քննող դատարանի կողմից»:

Դատարանը նաև ընդգծել է, որ Մ. Մելքոնյանի նկատմամբ իրականացվել է ոչ թե վարչարարություն, այլ քրեական հետապնդում՝ ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի հիման վրա, ապա քրեական հետապնդումը դադարեցվել է։

Երևան քաղաքի ընդհանուր իրավասության դատարանը հայցը դեռևս վարույթ չի ընդունել։