Helsinki Citizens’ Assembly-Vanadzor

Sorry, this entry is only available in Armenian. For the sake of viewer convenience, the content is shown below in the alternative language. You may click the link to switch the active language.

2015-ի դեկտեմբերի 4-ին Լոռու  մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանը որոշում էր ընդունել քրեական օրենքով չթույլատրված արարք կատարած  Հ. Ա.-ին Լոռու մարզի հոգենյարդաբանական դիսպանսերում տեղավորելու մասին՝ որպես անվտանգության միջոց: Ավելի ուշ՝  2016-ի հունվարի 18-ին, Հ. Ա.-ի հանդեպ բժշկական բնույթի հարկադիր միջոցներ կիրառելու համար գործն ուղարկվել էր դատարան, որն էլ փետրվարին որոշել էր ազատել Հ. Ա.-ին ՀՀ ՔՕ մի շարք հոդվածներով քրեական պատասխանատվություն կրելուց և պատժից՝ փոխարենը նրա նկատմամբ դարձյալ կիրառել հարկադիր բուժում՝ հոգեբուժական հաստատությունում:

2 տարի անց՝ 2018-ին,  դատարանը մերժեց Հ. Ա.-ի նկատմամբ կիրառվող  հարկադիր հոգեբուժական հիվանդանոցային բուժումը արտահիվանդանոցայինով փոխարինելու՝ մարզի հոգենյարդաբանական դիսպանսերի միջնորդությունը: Խնդրին ՀՔԱ Վանաձորի գրասենյակն անդրադարձել է իր նախորդ հրապարակումներում:

2019թ․-ի մայիսի 21-ին  դիսպանսերը նոր միջնորդություն էր ներկայացրել դատարան՝ նույն պահանջով, հիմնավորելով, որ Ա.-ի վիճակը բավարար է, նա հանրության համար վտանգ չի ներկայացնում, ուստի՝  հարկադիր բուժումների վերանայման հանձնաժողովը նպատակահարմար է գտնում նրա հետագա հարկադիր բուժումն ամբուլատոր պայմաններում: Նշենք նաև, որ նախորդ որոշումից հետո, Հ. Ա.-ը դիսպանսերից փախուստի փորձ էր կատարել, նրա մոտ արձանագրվել էր վիճակի վատթարացում, շնորհիվ բուժումների, սակայն, այն հաջողվել էր կայունացնել:

Չնայած հանձնաժողովի պնդումներին՝ դատախազության ներկայացուցիչը կարծիք էր  հայտնել, թե Ա.-ը վտանգ է ներկայացնում ոչ միայն իր, այլև հարազատների համար, մինչդեռ Հ. Ա.-ի ներկայացուցիչ, ՀՔԱՎ գրասենյակի փաստաբան Արայիկ Զալյանի խոսքով, հոգենյարդաբանական դիսպանսերի միջնորդությունը  հիմնավոր էր ու չբավարարելու հիմքեր չկային:

Փաստաբանն ասում է, որ շուրջ 4 տարի հարկադիր բուժման ենթարկելը, այն դեպքում, երբ հոգեբուժական հաստատությունը դեռ 2018 թվականից պնդում է, որ նման անհրաժեշտություն չկա, ավելին է, քան ՀՀ ՔՕ –ի 177 հոդվածով նախատեսված պատիժը։

2019-ի նոյեմբերի 11-ի նիստում Լոռու մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանը բավարարեց Լոռու մարզի հոգենյարդաբանական դիսպանսերի միջնորդությունը՝ հաշվի  առնելով մի շարք հանգամանքներ, մասնավորապես՝ Ա.-ի ներկայացուցիչ Արայիկ Զալյանի դիրքորոշումը՝ բժշկական բնույթի հարկադրանքի միջոցը փոփոխելու վերաբերյալ դիսպանսերի միջնորդության մասին:

Ինչպես նշում է Լոռու մարզի հարկադիր բուժումների վերանայման հանձնաժողովի նախագահ, մարզի գլխավոր հոգեբույժ  Գայանե Քալանթարյանը՝ «դատարանը շարունակ մերժել է իրենց՝ հարկադիր բուժումը փոխարինելու հարցում, քանի որ Հ. Ա.-ի մայրն ամեն կերպ խոչընդոտում էր,  որ տղան դուրս չգրվի դիսպանսերից, պայմաններ ու միջավայր չէր ստեղծում, որպեսզի տղան տանն ապրի: Հավանաբար իր անձնական պատճառներն ուներ, նաև՝ սոցիալական վիճակը»:

Միջնորդության բավարարման մասին որոշման հարցում հաշվի են առնվել նաև Լոռու մարզի հարկադիր բուժումների վերանայման հանձնաժողովի եզրակացությունը, հիվանդության պատմությունը, այն, որ Հ. Ա.-ի ներկա առողջական վիճակը վտանգ չի ներկայացնում թե՛ իր, թե՛ շրջապատի համար և որ նրա նկատմամբ կիրառվող բժշկական բնույթի հարկադրական միջոցը փոխելու մասին միջնորդությունը հիմնավոր է և ենթակա է բավարարման՝ համաձայն ՀՀ ՔՕ 101-րդ հոդվածի (Բժշկական բնույթի հարկադրանքի միջոցներ նշանակելը, փոփոխելը և դադարեցնելը 1. Բժշկական բնույթի հարկադրանքի միջոց նշանակելիս դատարանը հաշվի է առնում անձի հոգեկան հիվանդությունը, նրա կատարած արարքի բնույթն ու հանրության համար վտանգավորության աստիճանը: 2. Անձի առողջանալու կամ նրա հիվանդության բնույթի այնպիսի փոփոխության դեպքում, երբ վերանում է բժշկական բնույթի հարկադրանքի միջոց կիրառելու անհրաժեշտությունը, դատարանը բժշկական հաստատության եզրակացության հիման վրա որոշում է կայացնում դրանց կիրառումը դադարեցնելու մասին: 3. Բժշկական հաստատության եզրակացության հիման վրա դատարանը կարող է որոշում կայացնել նաև բժշկական բնույթի հարկադրանքի միջոցի տեսակը փոխելու մասին):

Հ. Ա.-ի նկատմամբ կկիրառվի արտահիվանդանոցային հարկադիր բուժում և հսկողություն՝ հոգեբույժի մոտ: